योग्य मनोभूमिका : शैक्षणिक गुणवत्ता प्रश्नोत्तरे - 5

शैक्षणिक गुणवत्तेसाठी पूर्वअट कोणती आहे?

योग्य मनोभूमिका तयार होणे ही एकमेव पूर्वअट आहे. त्यामागील तर्कसंगती पुढीलप्रमाणे सांगता येईल :

• सुधारणेस वाव आहे हे सर्व संबंधितांना मान्य व्हायला हवे.
• सुधारणेसाठी बदलणे आवश्यक असते.
• बदलासाठी सर्व संबंधितांची मुख्यतः मानसिक तयारी हवी
• अभ्यासातून बदलाची दिशा स्पष्ट करून घ्यावी.
• बदलाच्या व्यवस्थापनासाठी प्रायोजक, लक्ष्य आणि कार्यकर्ते कोण हे नक्की करावे.

वरीलपैकी प्रत्येक मुद्याची विस्ताराने चर्चा करणारे बरेच संशोधनात्मक लिखाण उपलब्ध आहे.

शैक्षणिक बदलाची दिशा आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या दिशेने आहे का?

शैक्षणिक गुणवत्ता हे ध्येय आहे, तंत्रज्ञान हे ध्येय नव्हे, असे भान ठेवून काळाबरोबर राहण्यासाठी आवश्यक तितकाच तंत्रज्ञानाचा अंगीकार करावा. गुणवत्तेचे प्रश्न अमूकच तंत्रज्ञान वापरून सुटतील असे नाही. साधनसामग्रीचा वापर गुणवत्तावर्धनासाठी कसा करावा ह्याचा विचार प्रामुख्याने मुख्याध्यापकांनी आणि शिक्षकांनी करायचा आहे.

अध्ययनक्षेत्रात तंत्रज्ञानाची, विशेषतः इंटरनेटची मर्यादा स्पष्ट करणारे सादरीकरण येथे उपलब्ध आहे ते अवश्य पहावे. पूर्णतः इंटरनेटवर अवलंबून राहण्याऐवजी इंटरनेटच्या जोडीने संगणकाचा वापर सादरीकरणे तयार करण्यासाठी वापरणे हा सुवर्णमध्ये ठरू शकतो. शिक्षकाचे श्रम आणि विद्यार्थ्यांचा वेळ वाचणार असेल तर असे तंत्रज्ञान अवश्य वापरावे. इंटरनेटवर विनामूल्य वापरासाठी अध्ययनसाहित्य, चित्रे, आकृत्या, ऍनिमेशन्स, व्हिडिओज्‌ वगैरे मोठ्या प्रमाणावर उपलब्ध आहेत. (उदाहरणार्थ विकीमीडियावरील प्रतिमा) आपल्याला हवे ते शोधण्याचे कष्ट घेतले तर शिक्षकांना आकर्षक सादरीकरणे तयार करता येतील.